Jednym z najczęściej wykonywanych badań z kału jest badanie mikrobioty jelit, inaczej badanie mikroflory bakteryjnej. Ocenia ono przede wszystkim ilość mikroorganizmów bytujących w jelicie grubym, takich jak bakterie i grzyby. Do ocenianych mikroorganizmów należą:

• bakterie prozdrowotne – wspierające odporność i zdrowie: ochronne, immunostymulujące, odżywiające nabłonek jelitowy,
• mikroorganizmy potencjalnie patogenne – bakterie i grzyby,
• mikroorganizmy patogenne.

 

Badanie mikrobioty jelit (badanie mikroflory bakteryjnej) jest badaniem nieinwazyjnym, a materiałem do tego badania jest kał. Co ciekawe, badanie to może dostarczyć wiele cennych informacje na temat stanu zdrowia – zarówno przewodu pokarmowego, ale także odporności.

Badanie mikrobioty jelit (badanie mikroflory bakteryjnej) – wskazania do wykonania badania

Ze względu na liczne funkcje mikrobioty jelitowej dla organizmu, sytuacji w których badanie to może być pomocne jest dużo. Wskazaniem do wykonania badania mikrobioty jelit są:

• biegunki,
• zaparcia, wzdęcia,
• zespół jelita nadwrażliwego – IBS,
• nieswoiste choroby zapalne jelit,
• grzybica (kandydoza),
• nawracające infekcje, np. górnych dróg oddechowych, czy układu moczowo-płciowego,
• alergie i nietolerancje pokarmowe,
• problemy skórne – atopowe zapalenie skóry (AZS), trądzik,
• choroby autoimmunizacyjne (Hashimoto, łuszczyca, bielactwo, stwardnienie rozsiane),
• zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) i ADHS,
• zaburzenia nastroju i choroby psychiatryczne, np. depresja,
• choroby nowotworowe.

 

Co jeszcze oprócz mikrobioty jelit można zbadać z kału?

Należy podkreślić, że kał jest doskonałym źródłem wielu innych cennych informacji, a nieinwazyjność badań wykonywanych z kału jest dużą korzyścią tej diagnostyki. Równie częstym jak badanie mikrobioty jelit jest wykonywanie oznaczenia markerów jelitowych z kału. Należy do nich laktoferyna – badanie to wykonuje się w celu diagnostyki stanu zapalnego w układzie pokarmowym, np. gdy podejrzewany jest zespół jelita nadwrażliwego. Podobnym markerem stanu zapalnego w jelitach jest  badanie kalprotektyny. Stężenie kalprotektyny w kale może dostarczyć informacji na temat aktywności choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (colitis ulcerosa). Badanie kalprotektyny pomocne jest także w ustaleniu rozpoznania, gdy podejrzewany jest zespół jelita nadwrażliwego. Powszechne jest także badanie kału na obecność krwi utajonej (cena tego oznaczenia wynosi zazwyczaj kilkadziesiąt złotych). Może ono być wykorzystywane w ramach profilaktyki raka jelita grubego i polipów, zwłaszcza gdy jest badana jednocześnie z produktem metabolizmu proliferujących komórek – M2-PK – M2-PK+ badanie kału na obecność krwi utajonej – cena takiego oznaczenia jest nieco wyższa, ale znacznie zwiększa czułość badania. W przypadku objawów sugerujących wrzody czy zapalenie żołądka, wskazane jest sprawdzenie obecności w kale antygenu bakterii Helicobacter pylori. Badanie to pozwala ocenić, czy bakteria ta bytuje w przewodzie pokarmowym. Wynik pozwoli ustalić lekarzowi dalszą diagnostykę, np. gastroskopię lub podjąć decyzję o konieczności zastosowania antybiotykoterapii w celu eradykacji Helicobacter pylori. Badanie można wykonać niezależnie od przyjmowania aktualnie antybiotyków, inhibitorów pompy protonowej oraz preparatów zawierających bizmut.

 

 

Badanie kału – gdzie najlepiej wykonać?

Jednostką specjalizującą się w diagnostyce mikrobioty i markerów stanu jelit w Polsce jest Instytut Mikroekologii w Poznaniu. Instytut ten posiada własne, wyskospecjalistyczne laboratorium mikrobiologiczne. W celu najwyższej jakości usług, badania w Instytucie Mikroekologii wykonywane są różnymi technikami – zarówno tradycyjnymi, takimi jak posiew mikrobiologiczny, ale także narzędziami biologii molekularnej (genetycznej), takimi jak real-time PCR (RT-PCR).